Ortodontik Tedavi (diş teli tedavisi) Nedir?

Diş hekimliğinin bir uzmanlık dalı olan ortodonti, diş, çene, yüz bozuklukları ve tedavisiyle ilgilenen bilim dalıdır.  

Ortodonti tedavi neden yapılır?

Diş dizilişlerindeki düzensizlikleri gidermek, Daha iyi bir çiğneme sağlamak, Varsa konuşma bozukluklarının düzeltilmesine yardımcı olmak, Solunum mekanizmasını düzenlemek, Yüze ve dişlere normal görünüm ve estetik kazandırmaktır. Güzel bir gülüşün insan ilişkilerindeki önemini keşfeden birçok kişi dişlerindeki bozuklukları gidermek istemektedir.  

Ortodontik bozukluklar kaça ayrılır?

İskeletel ve dişsel olmak üzere iki alt gruba ayrılır. Bunlar;

1.Dişsel bozukluklar; Sadece dişlerin diziliminde düzensizliklerin bulunduğu bu alt gruba çapraşıklık, diastema (dişlerin aralıklı dizimi), derin kapanış, açık kapanış ve çapraz kapanış gibi bozukluklar örnek verilebilir.

2.İskeletsel bozukluklar; Alt ve üst çenelerin birbirleriyle ve yüz kemikleriyle olan ilişkilerinin bozulduğu bu grupta ise üst çene ileriliği, alt çene geriliği ya da alt çene ileriliği, üst çene geriliği gibi bozukluklar yer almaktadır. Tedavilerine iskeletsel büyüme tamamlanmadan daha erken yaşlarda başlanılmalıdır. Ayrıca dişsel bozukluklara göre tedavi süresi daha uzundur. Çocukların ilk ortodonti muayenesi daimi dişlerinin çıkmaya başladığı 6-7 yaşlarında yapılabilir. Bu yaşlarda ortodontik tedaviye her zaman başlanılmasa da, ileride gerekebilecek tedavi zamanlaması bu muayene sonrası belirlenebilmektedir.  

Ortodontik tedaviye ne zaman başlanmalıdır?

İdeal ortodontik tedavi yaşı, ilgili probleme göre değişiklik gösterebilse de genel olarak yalnızca dişsel bozuklukların bulunduğu vakalarda tüm daimi dişlerin ağızda sürmesinin tamamlandığı 12-13 yaştır. İskeletsel bir bozukluk durumunda ise tedaviye 6-7 yaş gibi daha erken dönemde de başlanabilmektedir. Ancak ortodontik tedavinin yaşı yoktur, güncel tedavi metotlarıyla her yaşta başarılı şekilde uygulanabilmektedir. Ortodontik tedaviler kişinin yaşına ve düzensizliğin derecesine bağlı olarak, sabit veya hareketli apareyler kullanılarak gerçekleştirilebilmektedir.  

Ortodontik tedavi (tel tedavisi) sırasında ağrım olur mu?

Ortodontik tedavi sırasında muayenehane ortamında yapılan işlemler ağrısız işlemlerdir. Braketler takıldıktan sonra dişlerdeki hareketlenmeye bağlı olarak sızlama şeklinde ağrılar olabilir. Meydana gelecek ağrılar hafif ağrılardır ve dayanılamayacak şiddette değildir. Sızlamalar en fazla 1 hafta devam eder. Kişinin ağrı eşiğine bağlı olarak hiç ağrı hissedilmemesi de söz konusu olabilir. İlk seansta ve sonraki kontrollerde ağrınız olursa ağrıyı elimine etmek için doktorunuzun uygun bulduğu ağrı kesiciyi kullanmanız önerilir.  

Ortodontik tedavi (tel tedavisi) sırasında dişlerim çekilir mi?

Ortodontik tedavi sırasında diş çekimi, ağız içinde yer kazanma yöntemlerinden birisidir. Diş dizisinin estetik hale getirilmesi için ölçümler yapıldıktan sonra gerekli görüldüğü takdirde diş çekimi gerekebilir. her ortodontik tedavide diş çekimi gerekmez. Diş çekimi yapılan bölgenin kapanması yaklaşık 6 aylık bir süreçtir.  

Ortodontik tedavi (diş teli tedavisi) ne kadar sürer?

Ortodontik bozukluğun şiddetine, hastanın yaşı ve uyumuna bağlı olarak 6 ay ile 3 yıl arasında (ort 1,5 – 2 yıl) değişebilir.  

Ortodontik tedavi (diş teli tedavisi) sırasında şeffaf (görünmeyen-estetik) teller kullanılabilir mi?

Ortodontik tedavi sırasında kullanılan seramik ya da safir braketler, şeffaf braketlerdir. Diş teli tedavi sürecinde estetik kaygısı olan hastalara uygulanabilir. Bu braketlerin kırılganlığı metal braketlere göre daha fazladır. Hasta tedavi sürecinde daha dikkatli olmalıdır. Ayrıca bu braket kullanılan hastaların ağız hijyenine daha fazla dikkat etmesi gerekir.  

İnvisalign (şeffaf plaklarla ortodonti) nedir?

Uygunluğu hekim tarafından onaylanan vakalarda diş teli takmadan yapılan ortodontik tedavi seçeneğidir. Hasta ağzından ölçüler alınır. Bu ölçüler sonucu elde edilen çeşitli sayıda plaklar hastaya kullandırılarak dişler hareketlendirilir. Dişlerin estetik dizilimi gerçekleştirilir. Bilgisayar ortamında hazırlanan 3 boyutlu sanal modeller aracılığıyla dişlerin son şekli belirlenir. Bu şekli sağlamak için yapılan ölçümlere göre plaklar hazırlanır. Yapılan plaklar dişlerde hareketlenme ve yer değiştirme sağlayarak diş şeklini değiştirir.

 

Ortodonti diş, çene, yüz bozukluklarının teşhisi ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Diş dizimindeki bozuklukları gidermek çapraşıklıkları düzeltmek, kapanış, çiğneme, konuşma ile ilgili sıkıntıları gidermek için ortodontik tedavi görülebilir. Özellikle daha estetik gülüşler için ortodontik tedavi görülmektedir. Ortodontik bozukluklar dişsel ve iskeletsel olarak iki ayrı gruba ayrılmıştır. Dişsel bozukluklar; Derin kapanış, çapraz kapanış, açık kapanış, diastema ve çapraşıklıklardır. 9 yaşlarında ortodontik muayene önerilir. Derin kapanış: Üst dişlerin alt dişleri fazlasıyla örtmesi, alt dişlerin hiç görünmemesi ve bazı kişilerde alt dişlerin üst damağa temas etmesi olarak tanımlanır. Açık Kapanış: Dişler kapatıldığı zaman alt ve üst dişler birbirine değmemektedir. Değmemesi durumunda çiğneme etkisiz hale gelir. Kalıtsal faktörlerden ya da çevresel faktörlerden oluşabilir. Parmak emme, tırnak yeme, kalem ısırma gibi faktörler bu problemin nedeni olabilmektedir. Underbite: Alt ön dişler üst ön dişlere göre daha önde ya da üst dişler alt dişlere göre daha geride konumlanmıştır. Crossbite (çapraz kapanış): Alt ve üst ön dişler üst üste kapanır. İskeletsel bozukluklar; Dişsel bozukluklara göre daha erken yaşta teşhis edilmesi gereklidir ve tedavi süresi daha uzun sürelidir. Alt üst çenenin birbiriyle yüz kemikleriyle olan ilişki bozukluklarını veya üst çenenin ilerde olması, alt çenenin geride olması gibi durumları içine alır. 6-7 yaşlarında tedaviye başlanması gerekli olabilir. Tedavi süreleri hastanın durumuna göre 6 ay 3 yıl arasında değişiklik göstermektedir. Tedaviler klinik ortamında ağrısız bir şekilde gerçekleştirilirken hastanın durumuna göre ilk günlerde dişlerin hareketlenmesine bağlı ufak çaplı ağrılar olabilir. Doktorunuzun önerisiyle uygun ağrı kesicileri tüketebilirsiniz. Bunun yanında bazı hastaların bu süreçte hiç ağrısı olmadığı belirtilmiştir. Tedavi için hekimin uygun görmesi ve hastanın seçimleri göz önünde bulundurularak braketler, şeffaf plaklar ve apareylerle tedaviye başlanabilir. Braketlerle gerçekleştirilen diş teli tedavisinde, dişler üzerine yerleştirilen braketler ve diş telleri vasıtasıyla belirli oranda sürekli güç uygulanarak, dişler istenen yönlerde pozisyonlara gelmeye zorlanır. Braketler kendi içlerinde metal, seramik, şeffaf, lingual (dişin iç yüzeyine takılan) braketler olarak çeşitlilik gösterir. Metal braketler klasik diş üzerine yapıştırılarak uygulanan ve diş teli dendiğinde ilk akla gelen türdür. Yüksek kalitede paslanmaz çelik malzeme kullanılarak üretilir. Seramik braketler dişin üzerine sabitlenen plakalar dişlerle aynı yapıya sahip olan bir seramik, porselen malzemeden yapılmaktadır. Dişlerin üzerindeki metal görüntüsü bu madde ile daha estetik bir görünüm kazanmıştır. Lingual braketler ise bu yöntemde; tellerin, dişlerin iç kısmına yerleştiriliyor olması, görünüşünüzü etkiletmiyor olduğu için sıkça tercih edilen bir yöntemdir.

Diş teli tedavisi uygulaması sırasında dişlere uygulanan kuvvetin belirli periyotlarla yeniden ayarlanmasını gereklidir. Diş teli kullanımı sırasında, yemek yemek sonrası braket çevresinde gıda artıkları kalabilir, bu yüzden ağız hijyenine ekstra dikkat edilmesi gerekir. Genellikle her gıda alımı sonrası diş fırçalama tavsiye edilir, sıkışan gıda artıklarının temizlenmesi önerilir. Özel tasarım diş fırçalarının veya yumuşak sertlikteki diş fırçalarının kullanılması, etkili ağız hijyeni açısından faydalı

olabilir. Diş teli tedavisi sırasında, hastaların diş teline zarar verebilecek ve plak oluşturabilecek belirli gıda ürünlerinden tüketmemesi gerekir. Bu kapsamda buz, kuruyemiş, patlamış mısır, sert şeker ve çikolatalar, sakız, elma, havuç gibi sert yüzeyli gıdalar ve kraker gibi parçacık oluşturabilecek gıdaların diş teli tedavisi süresince tüketilmemesi önerilir. Şeffaf plaklarda ise hastalardan dijital tarayıcılar yardımı ile ölçüler alınır. Bu ölçüler tedavi planlamanız, tedavi süreniz ve sonucunuz hakkında sizlere bilgi verebilmektedir. 3 boyutlu bilgisayar teknolojisi ile kişiye özel tasarlanan plaklar dişlerinizin istenilen düzeyde, istenilen yöne doğru hareketlenmesini sağlayarak tedavinizi gerçekleştirir. 6 ila 8 hafta arasında gerçekleşen kontrolleriniz sırasında sizlere teslim edilen plakları belirli periyodlarda değiştirmeniz ile tedaviniz sürer. Takılıp çıkartılması oldukça kolaydır. Herhangi bir gıdanın tükeltilmemesi gibi kısıtlanmalar yoktur. Yemekten önce plağı çıkartmanız gereklidir, herhangi bir gıdanın tüketilmesi esnasında plak ağzınızda olmamalıdır. Su ve fırça yardımı ile plakların temizliğini sağlayabilirsiniz. Gelişen teknoloji ile tasarlanan invisalign (şeffaf plaklar) sayesinde ortodonti tedavi süreciniz konforlu ve daha estetik şekilde gerçekleşebilir.

Leave a Reply